Kontekst
UE jest wiodącym światowym producentem wina, na który przypada 45% światowych obszarów winnic (3,2 mln ha) i 64% produkcji (Eurostat, 2020). Niemniej jednak, zgodnie z prognozą rolną UE (2021-2031), produkcja wina w UE ma się zmniejszać o 0,3% rocznie. W 2021 r. produkcja wina była o 13% niższa w porównaniu z rokiem 2020, a spadek ten przypisuje się głównie niekorzystnym warunkom pogodowym i wynikającym z nich chorobom winorośli.
Ta zmienność jest wynikiem poważnych zagrożeń klimatycznych, które są coraz częstsze i nieprzewidywalne; zasadniczo rozwój unijnej uprawy winorośli jest nieodłącznie związany ze zmianą klimatu, będąc jednocześnie pod jej wpływem i przyczyniając się do niej (EEA, 2015).
W odpowiedzi UE nadała priorytet promocji zrównoważonego rolnictwa i podpisała odpowiednie zobowiązania międzynarodowe dotyczące zmian klimatycznych, przy czym precyzyjne i inteligentne rolnictwo ma kluczowe znaczenie dla rozwoju zrównoważonej, zasobooszczędnej uprawy winorośli. Zrównoważone praktyki uprawy winorośli zmniejszają koszty produkcji dzięki oszczędności energii i wody, zapobiegają zanieczyszczeniu (gleby/powietrza) i faktycznie przyczyniają się do ochrony środowiska.
Unijna uprawa winorośli może jeszcze bardziej skorzystać ze zrównoważonych praktyk, ponieważ ochrona i poprawa siedliska uprawy może mieć bezpośredni wpływ na jej fenotyp. Dodatkową kwestią, dotykającą społecznego aspektu zrównoważonego rozwoju, jest zróżnicowana, tymczasowa i mobilna siła robocza zajmowana w winnicach w sezonie zbiorów; ta sezonowa siła robocza jest często bardziej narażona na niepewne warunki pracy (EUROPARL, 2021).
Wyzwania
Przejście na zrównoważoną i inteligentną uprawę winorośli nie jest jeszcze wspierane przez wymagane podnoszenie kwalifikacji siły roboczej. Sektor uprawy winorośli, podobnie jak wszystkie gałęzie szerszego sektora rolnictwa, ogólnie cierpi z powodu niskiego uczestnictwa w działaniach edukacyjnych, a także braku pracowników, którzy przeszli odpowiednie szkolenie (Eurostat “Agricultural Labour Force Statistics”, 2018). Ponadto, istniejąca oferta szkoleniowa w zakresie uprawy winorośli na poziomie policealnym i VET kładzie niewielki nacisk na umiejętności zielone i cyfrowe, co pokazują obecne programy nauczania w większości krajów UE (Europass).
Cele
- 1. Opracowanie, pilotażowe przetestowanie i wdrożenie kompleksowego i aktualnego programu nauczania w zakresie zielonych i cyfrowych umiejętności dla zrównoważonej winiarstwa.
- 2. Wprowadzenie elastycznych metod prowadzenia szkoleń oraz innowacyjnych zasobów edukacyjnych o otwartym dostępie w celu wspierania samodzielnego zdobywania umiejętności oraz integracji w zakresie możliwości szkoleniowych.
- 3. Wspieranie kapitalizacji wyników projektu w praktyce VET poprzez walidację, uznanie i włączenie odpowiednich wymogów zawodowych do ram kompetencji i systemów certyfikacji.
- 4. Dostarczenie najlepszych praktyk i rekomendacji w celu ) rozwiązania problemów strukturalnych dotyczących rozwoju zawodowego i szkolenia pracowników winnic, oraz b) promowania umiejętności cyfrowych i świadomości ekologicznej w społecznościach wiejskich.
